نگاهی به آرشیو دیجیتال ایده‌های “لئوناردو داوینچی”

و اکنون همه‌ی این صفحات با وضوح بسیار بالا و دسترسی کاملاً آزاد برای طراحان، پژوهشگران و علاقه‌مندان منتشر شده است.
آدرس مشاهده‌ی کالکشن: codex-atlanticus.ambrosiana.it

Codex Atlanticus چیست و چرا مهم است؟

این مجموعه بزرگ‌ترین سندی است که از ذهن لئوناردو باقی مانده؛ ذهنی که هم‌زمان نقاش، مجسمه‌ساز، مهندس، معمار، مخترع، آناتومیست و آینده‌بین بود.
کدکس شامل همه‌چیز است:

• طرح‌های پرنده‌ی مکانیکی
• ماشین‌های جنگی
• ابزارهای محاسباتی و خودکار
• مطالعات هندسی و معماری
• اسکچ‌های هنری، مسائل علمی و یادداشت‌های روزمره

این دفتر، نقطه اتصال هنر، مهندسی و کنجکاوی بی‌انتها است؛ دقیقاً همان چیزی که امروز طراحان محصول، مهندسان خلاق و دانشجویان دیزاین به دنبال آن هستند.

میراث طراحی داوینچی از نگاه یک طراح محصول (Product Design Lens)

۱) تفکر سیستمی و بین‌رشته‌ای (Cross-disciplinary Thinking)

داوینچی طراحی را از یک حوزه به حوزه‌ی دیگر می‌برد.
او مسئله را از ریشه می‌فهمید؛ نه فقط ظاهر آن را.
برای هر طراح قرن ۲۱، این نگاه طلاست.

۲) قدرت اسکچینگ به‌عنوان تفکر

نقاشی برای داوینچی ابزار تزئین نبود، ابزار فکر کردن بود.
طراح امروز هم وقتی سریع و آزاد می‌کشد، در حال «حل مسئله» است.

۳) تصور آینده

بسیاری از طرح‌های کدکس زمانی رسم شدند که فناوری ساخت‌شان وجود نداشت.
این یعنی:
طراحی، فقط پاسخ به اکنون نیست—دعوتی است برای ساخت فردا.

۴) مستندسازی به‌عنوان بخشی از فرآیند طراحی

چیزی که داوینچی را جاودانه کرد، نه فقط نبوغش،
بلکه نوشتن و ثبت کردن ایده‌ها بود.
این دقیقاً همان مهارتی است که تیم‌های طراحی امروز در Design Docs و Research Logs تکرار می‌کنند.

---

ویژگی شگفت‌انگیز انتشار دیجیتال جدید

این پروژه، صرفاً انتشار چند صد تصویر تاریخی نیست؛ بلکه گشودن پنجره‌ای بزرگ به فرایند تفکر یکی از تأثیرگذارترین هنرمندان و مخترعان تاریخ است. اکنون هنرمندان، طراحان صنعتی، تصویرگران، مهندسان، معماران و حتی طراحان تجربه کاربری می‌توانند از نزدیک منطق بصری و ساختاری طراحی‌های داوینچی را دنبال کنند. در هر صفحه، می‌توان ردّ یک پرسش اساسی را دید: «چطور می‌توان جهان را بهتر فهمید؟»

تا پیش از این، مطالعه‌ی این کدکس فقط برای پژوهشگرانی ممکن بود که می‌توانستند حضوری به میلان سفر کنند یا نسخه‌های چاپی محدودی را تهیه کنند. اما اکنون با دیجیتالی‌سازی کامل مجموعه، سد بزرگی از میان برداشته شده است.
هر کاربر با یک اتصال اینترنت ساده می‌تواند به جزئی‌ترین لایه‌های طراحی‌های داوینچی دسترسی پیدا کند؛ از طرح‌های دقیق چرخ‌دنده‌ها و ماشین‌های پرنده گرفته تا یادداشت‌های ریاضی که مورب روی صفحه دویده‌اند.

● وضوح بسیار بالا (Ultra High Resolution)

در نسخه آنلاین، می‌توان جزئیات کاغذ، خط، فشار قلم و اصلاحات را دید؛
در سطحی که حتی نسخه‌های فیزیکی به‌سختی نشان می‌دهند.

● بزرگ‌نمایی چندلایه و اسکن‌های تمیز

برای تحلیل خطوط، حرکت دست، مطالعه فرم و حتی ساخت مدل سه‌بعدی از ماشین‌ها بهترین مرجع است.

● رایگان و دسترس‌پذیر

بزرگ‌ترین دفتر طراحی قرن‌های گذشته، امروز روی موبایل شماست.

● تگ‌گذاری موضوعی

می‌توانید صفحات مربوط به ماشین‌ها، مطالعات آناتومی، اختراعات مکانیکی یا طرح‌های معماری را جداگانه ببینید.

بخش حرفه‌ای

جمع‌بندی: گنجینه‌ای که برای قرن ۲۱ ساخته شده است

Codex Atlanticus دیگر یک مجموعه تاریخی نیست؛ یک الهام است برای هر کسی که طراحی را جدی می‌گیرد. اگر طراح محصول، دانشجو، مهندس، آرتیست یا پژوهشگر هستید— این آرشیو بزرگ‌ترین کلاس تاریخ است که فقط با یک کلیک واردش می‌شوید.

اگر می‌خواهید این جهان شگفت‌انگیز را از نزدیک ببینید…

اگر کنجکاوی‌تان قلقلک می‌شود که پشت هر خط ناتمام چه فکری جریان داشته، یا دوست دارید لرزش دست لئوناردو را هنگام طرح اولین ایده‌ی یک پرنده‌ی مکانیکی تماشا کنید، کافی است سری به وب‌سایت Codex Atlanticus بزنید.
آنجا، میان هزاران خط و نشانه، می‌توانید قدم‌به‌قدم در ذهن داوینچی حرکت کنید—بی‌واسطه، آرام و دقیق؛ انگار دفترچه‌ی کار او را از روی میزِ کارگاهش برداشته‌اید.